See çilmisîn on Wiktionary
{ "antonyms": [ { "word": "bişkivîn" } ], "categories": [ { "kind": "other", "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Proto-hindûewropî", "parents": [], "source": "w" } ], "derived": [ { "word": "çilmisiyayî" }, { "word": "çilmisî" }, { "word": "çilmisok" } ], "etymology_text": "Hevreha soranî çiro bûn, kirmaşanî çilüsyan, ermenî թարշամել (tarşamêl) / թառամել / (taramêl) herdu bi maneya \"çilmisîn\", avestayî terşne- (tî, têhn, hewceyî avê), sanskrîtî trşyeti- (tî, hewceyî avê), yûnaniya kevn τέρσομαι (têrmosoy: hişk / ziwa bûn), latînî terra (ax, erdê ziwa) û torrere (sotin, şewitîn), almanî dürr (ziwa, hişk), albanî thartë (tirş) û ter (hişk / ziwa bûn), îngilîzî thirst (tên, hewcedariya bi avê) û dry (hişk, ziwa)... hemû ji proto-hindûewropî*ters- (\"hişk, ziwa\") ku herwiha serekaniya tî / tên (hewceyî avê) û tirş) yên kurdî ye jî. Bo guherîna \"t > ç\" bide ber \"pate/paçe\" û \"qurt/qurç\". Guherîna \"l/r\" di kurdî de diyardeyekeberbelav e.\nJi formeke kevnar a hevpar a wekî *terşemsîn, rş/rd/rj di kurdî de gelek caran dibe l (binêre dil, hêl-, bilîn û frs: ورزیدن(werzîden)). m'ên ku pêş dengekî dengdêr tên jî li gor zimanî dibin dibe v/w. anku di kirmaşanî de bûye *çelewsîn > *çilûsîn û bi dengnasiyakirmaşanî bûye \"çilüsiyan/çilüsîn\" ji ber ku w'ên badînî bi kurmanciyên palewanî dibin ü. Bi soranî *çilewsîn bûye lê s herçima ketiye û paşê jî wek lêker êdî nemaye û wek *çilew maye ku bûye \"çiro\". Di badînî de m cih guhartiyelewma jî nebûye v, wek \"çilmisîn\" maye. -mis di vir de paşgireke transformatîf e ku maneya guherînê nîşan dide, anku çilmisîn = tirş ketin. Bo zêdetir agehî binêre -ij.", "forms": [ { "form": "چلمسین", "raw_tags": [ "kurdî-erebî" ] }, { "form": "çelmisîn" }, { "form": "çirmisîn" } ], "hyphenation": "çil·mi·sîn", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "verb", "pos_title": "Lêker", "related": [ { "word": "çilmisandin" } ], "senses": [ { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Jêgirtin bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" } ], "examples": [ { "ref": "Helbest: Bedirxan Sindî, stran: Mihemed Şêxo", "text": "Ey felek bo te dinalim\nBo çi nêrgiz çilmisîn\nEw çima bextê me ho ye\nEm bê dost û bêkes in." } ], "glosses": [ "qurmiçîn, qirmiçîn, qermiçîn,\n (gul û giya yan leş) ji ber piçek hişkbûnê xeml û geşiya xwe ji dest dan" ], "id": "ku-çilmisîn-ku-verb-4CWSaN46" } ], "sounds": [ { "ipa": "/t͡ʃɪlmɪˈsiːn/" } ], "tags": [ "intransitive", "proper-noun" ], "translations": [ { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "welken" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "verwelken" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "dörren" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "bleichen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "verblassen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "verblühen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "ausbleichen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Blässe" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "verhallen" }, { "lang": "Çekî", "lang_code": "cs", "word": "vadnout" }, { "lang": "Çînî", "lang_code": "zh", "word": "枯萎" }, { "lang": "Danmarkî", "lang_code": "da", "word": "visne" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "صعق" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "زبل" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "اصفر" }, { "lang": "Ermenî", "lang_code": "hy", "word": "թարշամել" }, { "lang": "Ermenî", "lang_code": "hy", "word": "թառամել" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "roman": "pejmoden", "word": "پژمردن" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "پژمرده شدن" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "kuihdutua" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "nuutua" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "näivettyä" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "lakastua" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "flétrir" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "faner" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "verschrompelen" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "wither" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "shrivel" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "droop" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "dry up" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "fade" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "wilt" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "shriveling" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "withering" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "wizen" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "shrinkage" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "discoloration" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "shrinking" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "appassire" }, { "lang": "Japonî", "lang_code": "ja", "word": "枯れる" }, { "lang": "Koreyî", "lang_code": "ko", "word": "시들다" }, { "lang": "Polonî", "lang_code": "pl", "word": "wysuszać" }, { "lang": "Polonî", "lang_code": "pl", "word": "suszyć" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "murchar" }, { "lang": "Romanyayî", "lang_code": "ro", "word": "veșteji" }, { "lang": "Romanyayî", "lang_code": "ro", "word": "ofili" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "вянуть" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "завянуть" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "увянуть" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "увядать" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "сохнуть" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "засохнуть" }, { "lang": "Spanî", "lang_code": "es", "word": "marchitarse" }, { "lang": "Swêdî", "lang_code": "sv", "word": "vissna" }, { "lang": "Swêdî", "lang_code": "sv", "word": "förtorka" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "solmak" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "pörsümek" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "renk atmak" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "uçmak" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "uçuklaşmak" }, { "lang": "Yûnanî", "lang_code": "el", "roman": "maraínomai", "word": "μαραίνομαι" } ], "word": "çilmisîn" } { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "parents": [], "source": "w" }, { "kind": "other", "name": "Kurmancî", "parents": [], "source": "w" } ], "hyphenation": "çil·mi·sîn", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "noun", "pos_title": "Navdêr", "senses": [ { "categories": [ { "kind": "other", "name": "Gotarên bê beşa mane", "parents": [], "source": "w" } ], "glosses": [ "Maneya vê peyvê hê nehatiye nivîsîn. Heke hûn maneya wê bizanin, kerem bikin binivîsin." ], "id": "ku-çilmisîn-ku-noun-cV~yf47J" } ], "sounds": [ { "ipa": "/t͡ʃɪlmɪˈsiːn/" } ], "tags": [ "feminine" ], "translations": [ { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "solma" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "soluş" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "pörsüme" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "uçuklaşma" } ], "word": "çilmisîn" }
{ "antonyms": [ { "word": "bişkivîn" } ], "categories": [ "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "Kurmancî", "Peyvên kurmancî ji proto-hindûewropî", "Proto-hindûewropî" ], "derived": [ { "word": "çilmisiyayî" }, { "word": "çilmisî" }, { "word": "çilmisok" } ], "etymology_text": "Hevreha soranî çiro bûn, kirmaşanî çilüsyan, ermenî թարշամել (tarşamêl) / թառամել / (taramêl) herdu bi maneya \"çilmisîn\", avestayî terşne- (tî, têhn, hewceyî avê), sanskrîtî trşyeti- (tî, hewceyî avê), yûnaniya kevn τέρσομαι (têrmosoy: hişk / ziwa bûn), latînî terra (ax, erdê ziwa) û torrere (sotin, şewitîn), almanî dürr (ziwa, hişk), albanî thartë (tirş) û ter (hişk / ziwa bûn), îngilîzî thirst (tên, hewcedariya bi avê) û dry (hişk, ziwa)... hemû ji proto-hindûewropî*ters- (\"hişk, ziwa\") ku herwiha serekaniya tî / tên (hewceyî avê) û tirş) yên kurdî ye jî. Bo guherîna \"t > ç\" bide ber \"pate/paçe\" û \"qurt/qurç\". Guherîna \"l/r\" di kurdî de diyardeyekeberbelav e.\nJi formeke kevnar a hevpar a wekî *terşemsîn, rş/rd/rj di kurdî de gelek caran dibe l (binêre dil, hêl-, bilîn û frs: ورزیدن(werzîden)). m'ên ku pêş dengekî dengdêr tên jî li gor zimanî dibin dibe v/w. anku di kirmaşanî de bûye *çelewsîn > *çilûsîn û bi dengnasiyakirmaşanî bûye \"çilüsiyan/çilüsîn\" ji ber ku w'ên badînî bi kurmanciyên palewanî dibin ü. Bi soranî *çilewsîn bûye lê s herçima ketiye û paşê jî wek lêker êdî nemaye û wek *çilew maye ku bûye \"çiro\". Di badînî de m cih guhartiyelewma jî nebûye v, wek \"çilmisîn\" maye. -mis di vir de paşgireke transformatîf e ku maneya guherînê nîşan dide, anku çilmisîn = tirş ketin. Bo zêdetir agehî binêre -ij.", "forms": [ { "form": "چلمسین", "raw_tags": [ "kurdî-erebî" ] }, { "form": "çelmisîn" }, { "form": "çirmisîn" } ], "hyphenation": "çil·mi·sîn", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "verb", "pos_title": "Lêker", "related": [ { "word": "çilmisandin" } ], "senses": [ { "categories": [ "Jêgirtin bi kurmancî" ], "examples": [ { "ref": "Helbest: Bedirxan Sindî, stran: Mihemed Şêxo", "text": "Ey felek bo te dinalim\nBo çi nêrgiz çilmisîn\nEw çima bextê me ho ye\nEm bê dost û bêkes in." } ], "glosses": [ "qurmiçîn, qirmiçîn, qermiçîn,\n (gul û giya yan leş) ji ber piçek hişkbûnê xeml û geşiya xwe ji dest dan" ] } ], "sounds": [ { "ipa": "/t͡ʃɪlmɪˈsiːn/" } ], "tags": [ "intransitive", "proper-noun" ], "translations": [ { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "welken" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "verwelken" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "dörren" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "bleichen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "verblassen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "verblühen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "ausbleichen" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "tags": [ "feminine" ], "word": "Blässe" }, { "lang": "Almanî", "lang_code": "de", "word": "verhallen" }, { "lang": "Çekî", "lang_code": "cs", "word": "vadnout" }, { "lang": "Çînî", "lang_code": "zh", "word": "枯萎" }, { "lang": "Danmarkî", "lang_code": "da", "word": "visne" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "صعق" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "زبل" }, { "lang": "Erebî", "lang_code": "ar", "word": "اصفر" }, { "lang": "Ermenî", "lang_code": "hy", "word": "թարշամել" }, { "lang": "Ermenî", "lang_code": "hy", "word": "թառամել" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "roman": "pejmoden", "word": "پژمردن" }, { "lang": "Farisî", "lang_code": "fa", "word": "پژمرده شدن" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "kuihdutua" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "nuutua" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "näivettyä" }, { "lang": "Fînî", "lang_code": "fi", "word": "lakastua" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "flétrir" }, { "lang": "Fransî", "lang_code": "fr", "word": "faner" }, { "lang": "Holendî", "lang_code": "nl", "word": "verschrompelen" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "wither" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "shrivel" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "droop" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "dry up" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "fade" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "wilt" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "shriveling" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "withering" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "wizen" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "shrinkage" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "discoloration" }, { "lang": "Îngilîzî", "lang_code": "en", "word": "shrinking" }, { "lang": "Îtalî", "lang_code": "it", "word": "appassire" }, { "lang": "Japonî", "lang_code": "ja", "word": "枯れる" }, { "lang": "Koreyî", "lang_code": "ko", "word": "시들다" }, { "lang": "Polonî", "lang_code": "pl", "word": "wysuszać" }, { "lang": "Polonî", "lang_code": "pl", "word": "suszyć" }, { "lang": "Portugalî", "lang_code": "pt", "word": "murchar" }, { "lang": "Romanyayî", "lang_code": "ro", "word": "veșteji" }, { "lang": "Romanyayî", "lang_code": "ro", "word": "ofili" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "вянуть" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "завянуть" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "увянуть" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "увядать" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "сохнуть" }, { "lang": "Rusî", "lang_code": "ru", "word": "засохнуть" }, { "lang": "Spanî", "lang_code": "es", "word": "marchitarse" }, { "lang": "Swêdî", "lang_code": "sv", "word": "vissna" }, { "lang": "Swêdî", "lang_code": "sv", "word": "förtorka" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "solmak" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "pörsümek" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "renk atmak" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "uçmak" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "uçuklaşmak" }, { "lang": "Yûnanî", "lang_code": "el", "roman": "maraínomai", "word": "μαραίνομαι" } ], "word": "çilmisîn" } { "categories": [ "Bilêvkirina IPAyê bi kurmancî", "Kurmancî" ], "hyphenation": "çil·mi·sîn", "lang": "Kurmancî", "lang_code": "ku", "pos": "noun", "pos_title": "Navdêr", "senses": [ { "categories": [ "Gotarên bê beşa mane" ], "glosses": [ "Maneya vê peyvê hê nehatiye nivîsîn. Heke hûn maneya wê bizanin, kerem bikin binivîsin." ] } ], "sounds": [ { "ipa": "/t͡ʃɪlmɪˈsiːn/" } ], "tags": [ "feminine" ], "translations": [ { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "solma" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "soluş" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "pörsüme" }, { "lang": "Tirkî", "lang_code": "tr", "word": "uçuklaşma" } ], "word": "çilmisîn" }
Download raw JSONL data for çilmisîn meaning in All languages combined (6.9kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-02-22 from the kuwiktionary dump dated 2025-02-21 using wiktextract (9e2b7d3 and f2e72e5). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.